Książka nowa, nigdy nie czytana. Piękne edytorsko wydanie, papier kredowy. Książka fotograficzna Michała Szlagi opowiada o placu, na którym nieprzerwanie wieje wiatr historii. Autor sięga po tematy, które dzielą polskie społeczeństwo, ale nie opowiada się po żadnej ze stron sporu ideologicznego i światopoglądowego, przygląda się wydarzeniom z reporterskim obiektywizmem, a zarazem zaangażowaniem mieszkańca Gdańska i artysty od dwóch dekad związanego z terenami stoczniowymi.

Pierwsze zdjęcia z cyklu Brama powstały w 2000 roku, w tamtym czasie Szlaga zaczynał pracę nad wieloletnim projektem Stocznia. Album o przekształceniach urbanistycznych i burzeniu poniemieckich zabytków zawierał zdjęcia pozbawione obecności ludzi. Tę samotność fotograf odreagowywał, podglądając rozgrywający się na jego oczach społeczno-narodowy spektakl na gdańskim placu Solidarności, pod legendarną Bramą nr 2 i pomnikiem Poległych Stoczniowców. Dostrzegł w nim proces tworzenia się nowej wizji historycznej, ścierania się działań oddolnych, polityki ogólnokrajowej i lokalnej oraz inicjatyw o skali międzynarodowej, jak Europejskie Centrum Solidarności. Od 2008 roku, kiedy autor pojął, że pracuje nad oddzielnym tematem, zbieranie materiału stało się bardziej intensywne. Szlaga oprócz zdjęć gromadził także zapisy wideo, z których powstał film stanowiący integralną część tego projektu.

We wcześniejszych projektach Szlaga nierzadko ingerował w kolorystykę fotografii lub dokonywał innych modyfikacji formalnych, ale w przypadku Bramy zachował realizm obrazu – jest w nim jednak coś magicznego, jak w gdańskich opowieściach Güntera Grassa. Sprzyja temu także zachowanie oryginalnych kadrów fotografii tworzonych niepokaźnym aparatem Olympus Mju – tylko zdjęcie, które znalazło się na okładce, zostało wykonane aparatem wielkoformatowym, z balkonu mieszkania Szlagi. Autor przez lata krążył między ulicą Jana z Kolna (dawniej Schichaugasse) a pracownią mieszczącą się na terenie stoczni, doskonale poznał topografię i historię tego terenu, co pozwoliło mu umieścić wydarzenia dziejące się wokół tytułowej bramy w szerszym kontekście niemieckiej spuścizny miasta – służą temu graficzne rozwiązania zastosowane na stronie tytułowej i w środku albumu: typografia i układ nawiązują do dziewiętnastowiecznego odrodzenia „sztuki książki”, proporcje jednak zmieniono tak, że to obraz dominuje nad tekstem. Emocjonalne zaangażowanie autora przejawiło się także w dopełnieniu publikacji własnymi próbami literackimi.

Szlaga regularnie przechodził przez Bramę nr 2, przemierzał „Drogę do wolności”, nie musiał sprawdzać w kalendarzu, jaka rocznica fetowana będzie danego dnia. Pod pomnikiem stoczniowców poległych w 1970 roku natykał się na demonstracje, protesty, wizyty przedstawicieli władz, rocznicowe obchody, partyjne wiece. Słyszał tam zarówno groźby rzucane pod adresem przeciwników ideologicznych, jak i modlitwy, oglądał polityków niegdyś i obecnie dzierżących stery państwa oraz samotnych mężczyzn, dawnych stoczniowców przyglądających się zmianom. Kiedy szedł do pracy, często spotykał panią Olę (Aleksandrę Olszewską), nieformalną gospodynię placu, dbającą o kwiaty pod pomnikiem – widać ją na wielu fotografiach, podobnie jak rowery należące do ludzi wciąż jeszcze pracujących w pozostałościach po Stoczni imienia Lenina.

Brama to ponad tysiąc fotografii, jest to jednak coś więcej niż tylko zestaw obrazów – poszczególne kadry stają się fragmentami historycznej, epickiej, a zarazem poetyckiej sagi o Polsce, do której każdy z obywateli, a zarazem odbiorców projektu ma inny stosunek. Historyczna Brama nr 2 otwiera się przed każdym, jest ponad podziałami i skłania do poszukiwania nowej narodowej zgody.

Album został wydany w nakładzie tylko 700 egzemplarzy !!!