CODE BREAKER - znana i lubiana gra logiczna MisterMind

Mastermind – gra planszowa przeznaczona dla dwóch osób, polegająca na odgadnięciu przez jednego z nich ukrytego kodu, wynaleziona w 1970 roku przez Mordechaja Meirowitza, izraelskiego naczelnika poczty i eksperta w dziedzinie telekomunikacji. Od wczesnych lat sześćdziesiątych jej papierowa wersja znana za granicą jako Byki i krowy, a w Polsce jako numerki lub cyferki.

Dwóch graczy z góry decyduje, ile rund rozegrają (liczba rund musi być parzysta). Jeden gracz układa kod z czterech większych, kolorowych pionków. Powtórzenia są dozwolone, więc gracz może również wybrać cztery pionki w tym samym kolorze. Kod zostaje umieszczony w czterech zakrytych zasłonką otworach, więc nie są widoczne dla drugiego gracza, który staje się odgadującym. Odgadujący stara się odgadnąć kod, zarówno kolory jak i ich kolejność, w dziesięciu (czasami ośmiu lub dwunastu) próbach. Próba polega na umieszczeniu rzędu większych pionków na planszy, po czym zostaje oceniona przez gracza kodującego, poprzez ulokowanie od zera do czterech mniejszych pionków do udzielania informacji w tym samym rzędzie co domniemany kod. Każdy mniejszy kolorowy (najczęściej czarny) pionek oznacza, że jeden z większych pionków o danym kolorze został umieszczony w domniemanym kodzie na właściwym miejscu. Każdy mniejszy biały pionek wskazuje na istnienie większego pionka o właściwym kolorze, lecz na niewłaściwym miejscu.

Po ocenieniu próby odgadujący podejmuje kolejną. Gra kończy się po poprawnym wskazaniu kodu przez odgadującego lub po dziesięciu nieudanych próbach.

Gracz kodujący otrzymuje tyle punktów, ile prób wykonał odgadujący. Jeśli kod nie zostanie złamany, przyznawany mu jest dodatkowy punkt. Zwycięzcą jest gracz, który zdobył więcej punktów po ustalonej z góry liczbie rozegranych rund.

Pierwotnie były dwie metody punktacji do wyboru:

odgadujący otrzymuje punkt za każdą próbę; zwycięzcą jest gracz, który po ustalonej z góry liczbie rozegranych rund ma mniej punktów

kodujący otrzymuje punkt za każdą nieudaną próbę wykonaną przez przeciwnika; zwycięzcą jest gracz, który po ustalonej z góry liczbie rozegranych rund ma więcej punktów.

Później dodano zasadę: Jeśli odgadujący potrafi wykazać, że jego przeciwnik popełnił błąd przy udzielaniu informacji nt. próby, gra zostaje powtórzona, a odgadujący zyskuje trzy dodatkowe punkty.