Represjonowani w ciągu 123 lat zaborów zesłańcy polityczni stanowili grupę nie tylko liczną, ale i bardzo zróżnicowaną. Chcąc określić ich etos konieczne staje się obserwowanie tych ludzi w różnych czasach, miejscach i warunkach. Wiążę się to zarówno z badaniem zachowań zewnętrznych, konkretnych reakcji w bardzo rozmaitych sytuacjach, śledzeniem wszelkiego typu relacji z innymi - miejscową administracją, ludnością rosyjską, rosyjskimi zesłańcami czy plemionami tubylczymi.
Próbując przedstawić pełny obraz omawianego zagadnienia autor książki musiał także dokonać analizy poglądów, przekonań, reakcji emocjonalnych, życiowych postaw i czynów poszczególnych zesłańców. Dlatego też ukazanie cech właściwych całej grupie, możliwe było tylko przez zaprezentowanie pojedynczych przykładów.