Dariusz Tołczyk "Gułag w oczach Zachodu".
Aparat propagandy sowieckiej budował potiomkinowskie gułagi, do których zwoził głodnych wrażeń „użytecznych idiotów” z Zachodu.
Sowiecki Gułag był fundamentalnym elementem komunistycznego ustroju, tak jak cechą niezbywalną komunizmu musi być terror. Dlatego „Gułag w oczach Zachodu” nie jest opowieścią o recepcji jednego aspektu systemu, ale sprawozdaniem z całości relacji pomiędzy wolnym światem a totalitarną krainą.
„Gułag w oczach Zachodu” to historia zachodnich reakcji wobec Gułagu oraz – bardziej ogólnie – wobec sowieckich zbrodni od czasów rewolucji bolszewickiej do dnia dzisiejszego. Jest to opowieść o tym, jak „użyteczni idioci” z własnego wyboru chwalili komunistyczne zniewolenie i stalinowskie zbrodnie.
Słowo „Gułag“ coraz częściej traktuje się dziś na Zachodzie jako jedno z haseł reprezentujących ciemną stronę XX wieku – takich jak nazizm, „Holocaust“, czy „Auschwitz“. Jednak przez długi okres istnienia zbrodniczego Związku Sowieckiego, zachodnie reakcje wobec Gułagu, tak jak wobec bolszewickiego terroru, zbrodni i prześladowań, były sprzeczne.
Włodzimierz Majakowski, Louis Aragon, Borys Pilniak, Izaak Babel, Bertolt Brecht oraz wielu innych wybitnych twórców na Zachodzie sławiło okrucieństwo „bolszewickich nadludzi w skórzanych kurtkach” - jak pisze Tołczyk o czekistach z owych parareligijnych objawień. W dziełach tych uderza nie tylko patetyczna egzaltacja rewolucją, która nie tylko usprawiedliwia, ale i uświęca każdą zbrodnię.
„Diabły rogate, sami jeszcze nie wiecie, czegoście dokonali” - mówił Maksym Gorki do funkcjonariuszy sowieckiej bezpieki w 1933 roku. Miał na myśli wielkie budowy stalinowskiego socjalizmu, przy których setkami tysięcy ginęli przymusowi robotnicy, a o których zapominała literatura rosyjska, chwaląc komunistyczny postęp „najdoskonalszego z ustrojów”.
Leninowscy „użyteczni idioci” przeżywali fascynację przewartościowaniem wszystkich wartości, łamaniem zasad i sytuowaniem się ponad ludzką („mieszczańską”) kondycją. Fanatyczni wyznawcy doktryny komunistycznej jako jej zasadę - w każdym razie do śmierci Stalina - przyjmowali nieomylność komunistycznych zbrodniarzy z moskiewskiego Kremla.
Do późnych lat 40. XX wieku dominowały iluzje, zaniechania i naiwność wielokrotnie ukryta pod maską realizmu politycznego. Postacią, która w stanie czystym reprezentowała taką prosowiecką postawę, był długoletni prezydent Stanów Zjednoczonych Franklin Delano Roosevelt.
Okładka miękka.
Nowa książka.