Ikona Iwana Kronsztadzkiego

Ikona Iwana Kronsztadzkiego, pisana na desce.

Jan Kronsztadzki, wł. Iwan Iljicz Siergijew (ur. 19 października 1829 w Surze, zm. 20 grudnia 1908 w Kronsztadzie) – rosyjski duchowny prawosławny i działacz społeczny, święty Kościoła prawosławnego.

Pochodził z rodziny cerkiewnego psalmisty z guberni archangielskiej. Ukończył seminarium duchowne w Archangielsku (1851), a następnie Petersburską Akademię Duchowną (1855). W roku ukończenia Akademii ożenił się z Jelizawietą Nieswicką, a następnie przyjął święcenia kapłańskie. Dzięki małżeństwu z córką odchodzącego na emeryturę proboszcza parafii przy soborze św. Andrzeja w Kronsztadzie uzyskał etat kapłana w tejże parafii. Był z nią związany do końca życia, stąd nadany mu jeszcze za życia przydomek Kronsztadzki, którym sam duchowny posługiwał się zamiast nazwiska.

W Kronsztadzie prowadził szeroko zakrojoną działalność charytatywną i duszpasterską, wspierając materialnie najuboższych mieszkańców miasta i głosząc wśród nich zasady prawosławnej moralności. Zorganizował dom pracy, w którym bezrobotni i bezdomni mieszkańcy Kronsztadu mogli znaleźć zatrudnienie i zakwaterowanie. Z czasem jego sława obrońcy najuboższych i charyzmatycznego kaznodziei rozprzestrzeniła się na cały kraj. Janowi Kronsztadzkiemu przypisywano dary leczenia siłą samej modlitwy i przepowiadania przyszłości. Na jego adres wpływały dary finansowe od osób prywatnych, które następnie przeznaczał na wsparcie dzieł dobroczynności, cerkwi i monasterów. Jego wystąpienia publiczne gromadziły tysiące wiernych. W 1894 został zaproszony do umierającego cara Aleksandra III.

Reprezentował skrajnie konserwatywne, nacjonalistyczne poglądy polityczne, w swoich kazaniach wielokrotnie poruszał tematy związane z bieżącą sytuacją Rosji. Sprzeciwiał się wszelkim reformom w państwie, twierdząc, że Rosja powinna pozostać monarchią absolutną, z prawosławiem jako jedyną panującą religią. Imperium Rosyjskie utożsamiał ze Świętą Rusią i królestwem Boga na ziemi, zapowiadając równocześnie jego upadek, o ile w kraju nadal będą szerzyły się idee liberalne, w tym równouprawnienie różnych wyznań. W ostatnich latach życia był związany z Czarną Sotnią.

Jest autorem wydanego pośmiertnie dziennika Moje życie w Chrystusie, w którym opisywał swoje dążenia do doskonalenia duchowego, pisał o walce z grzesznymi myślami i działaniami, notował modlitwy. Wiernych wzywał do konsekwentnego doskonalenia się w duchu ewangelicznym, oparcia swojego życia na miłości bliźniego, miłosierdziu i współczuciu, łagodności, posłuszeństwie, czystości i gotowości do wyrzeczeń.

Został kanonizowany w 1964 przez Rosyjski Kościół Prawosławny poza granicami Rosji, 14 czerwca 1990 również przez Rosyjski Kościół Prawosławny.

Икона Иоанна Кронштадтского написанная на деревянной доске.

Иоа́нн Кроншта́дтский (настоящее имя — Иоа́нн Ильи́ч Се́ргиев; 19 (31) октября 1829, село Сура, Пинежский уезд, Архангельская губерния — 20 декабря 1908 (2 января 1909), Кронштадт, Санкт-Петербургская губерния) — священник Русской православной церкви, митрофорный протоиерей; настоятель Андреевского собора в Кронштадте; член Святейшего правительствующего синода с 1906 года (от участия в заседаниях уклонился); «вдохновитель создания и почётный член» Союза русского народа[2]. Проповедник, духовный писатель, церковно-общественный деятель правоконсервативных и монархических взглядов. Почётный член Императорского православного палестинского общества. Крайне негативно оценивался официальной пропагандой в СССР.

Тезоименитство — 19 октября (по юлианскому календарю) — перенесение мощей Иоанна Рыльского.

Погребён в основанном им Иоанновском монастыре на Карповке (Санкт-Петербург).

Канонизирован в лике праведных Русской православной церковью заграницей 19 октября (1 ноября) 1964 года[1]; впоследствии, 8 июня 1990 года[5], — Русской православной церковью (святой праведный Иоанн Кронштадтский).

Память совершается 20 декабря и 1 июня по юлианскому календарю (в Русской православной церкви заграницей — также 19 октября.