KATALOG WYSTAWY

The Prince and Queens (Książę i królowe) jest najobszerniejszą jak dotąd wystawą poświęconą prowokacyjnym pracom Karola Radziszewskiego. Ma ona na celu zaprezentowanie jego wieloaspektowych i lekceważących ustalone hierarchie poszukiwań, a także charakterystycznej , bazującej na pracy z archiwum metodologii artysty, w której przecinają się różne kulturowe, historyczne, religijne, społeczne i genderowe odniesienia.

Tytuł wystawy ironicznie określa trzy obszary graniczne tego projektu, opierającego się na pracach Jerzego Grotowskiego, Natalii LL i grupy artystycznej General Idea – postaciach wybranych przez artystę w celu przeanalizowania koncepcji związanych z ciałem i tożsamością: tematami centralnymi w twórczości Radziszewskiego.

Karol Radziszewski jest artystą eklektycznym, który w swojej praktyce wykorzystuje szereg różnych mediów: od fotografii po wideo, od malarstwa po rysunek, od filmu po performans. Odwołując się do różnorodnych źródeł, przeplata osobiste historie ze społecznymi napięciami, historię sztuki i podejście queerowe, wschodnioeuropejską i amerykańską popkulturę. Artysta koncentruje się na dominujących narracjach i ich sprzecznościach, na ich wizjach i związanych z nimi represjach. Badając napięcia między nimi, artysta tworzy złożone prace, obejmujące fotografie, teksty, rysunki, obrazy, filmy, a także re-performances, odgrywane jako cielesne ślady „żywych” materiałów archiwalnych.

Wystawa gromadzi archiwalia związane z Jerzym Grotowskim oraz Natalią LL i grupą artystycznąGeneral Idea, badając potencjał twórczy związany z owymi materiałami. Fotografie, filmy, artefakty i pamiątki, zestawione z pracami stworzonymi przez Radziszewskiego, mają wydobyć bohaterów i historie alternatywne do istniejących narracji.

Książę (2014) to najnowszy projekt Radziszewskiego, próba odmiennego spojrzenia na postać mitycznego reżysera Jerzego Grotowskiego przez pryzmat jego najsłynniejszego aktora, Ryszarda Cieślaka. Rola w Księciu Niezłomnym (1966) była dla Cieślaka przełomem w jego aktorskim rozwoju, a jednocześnie wyraźnym przykładem tego, jak radykalny był Grotowski w sposobie pracy z ciałem. Radziszewski rekonstruuje biografię Cieślaka na podstawie ocalałych fragmentów przedstawień, nagrań z prób, listów i wywiadów. Książę, wykorzystując materiały archiwalne, jest jednocześnie improwizowany oraz odgrywany w celu zatarcia granic między historycznymi faktami i potencjalnymi fantazjami. W ramach tego projektu Radziszewski przypomina również Thanatosa polskiego – ostatnie przedstawienie grupy Teatru Laboratorium, wyreżyserowane przez Ryszarda Cieślaka.
Projekt America Is Not Ready For This [Ameryka nie jest na to gotowa] (2011–2014) odnosi się do tradycji modernizmu i neo-awangardy. Artysta konfrontuje tu obie – polską oraz zachodnią – narracje, dotyczące historii sztuki. Wychodząc od wywrotowej twórczości Natalii LL, Radziszewski stawia szereg pytań dotyczących kwestii, takich jak gender, sztuka feministyczna, sztuka konceptualna, queer i stosunki Wschód – Zachód, a także ich wpływ na świat sztuki w kontekście żelaznej kurtyny. America Is Not Ready For This jest otwartym archiwum, konfrontacją doświadczeń artystycznych Natalii LL i Radziszewskiego, a zarazem próbą zbadania zasad pozycjonowania artystów w świecie sztuki, zarówno ówcześnie, jak i dziś.

Odniesienie do ery AIDS (1989–1994) w twórczości General Idea (grupy artystycznej, którą w 1969 roku utworzyli AA Bronson, Felix Partz i Jorge Zontal), tworzy napięcie pomiędzy ich wywrotową praktyką, a projektem Radziszewskiego Kisieland (2009–w toku), opartym na postaci Ryszarda Kisiela, osobowości stojącej za pierwszym w Europie Środkowo-Wschodniej gejowskim zinem Filo, odkrytym na nowo przez artystę. Fotografie z archiwum Kisiela, na które składa się kilkaset kolorowych slajdów dokumentujących sesje zdjęciowe organizowane przez Kisiela i jego przyjaciół w prywatnym mieszkaniu, są unikatowym świadectwem początków epidemii AIDS.

Te archiwalne materiały, będące bezpośrednią reakcją na przeprowadzoną w Polsce anty-gejowską milicyjną akcję Hiacynt, zestawione są z właściwą dla artysty strategią przywłaszczania, przybierającą formę edycji, billboardów, grafik, obrazów, tapet, znaczków i innych mediów.

Zestawione na nowo zbiory wyobrażeń, idei i dzieł sztuki, pozwalają artyście na reinterpretacje, na ukazanie alternatywnych znaczeń, przedstawionych w formie procesualnie zorientowanych poszukiwań, subiektywnie i subtelnie ucieleśnianych, co jest szczególnie widoczne w strategiireenactment, odnoszącej się do samego rdzenia performansu. Badanie wartości i użytku czynionego z dokumentacji historycznej ma na celu ukazanie – w prowokacyjny sposób – ciała jako archiwum.

Tekst: Eugenio Viola

Karol Radziszewski (ur. 1980) mieszka i pracuje w Warszawie, gdzie w 2004 roku uzyskał tytuł magistra na Akademii Sztuk Pięknych. Tworzy projekty interdyscyplinarne, działając w dziedzinie filmu, fotografii, malarstwa i instalacji. Jego aktywność obejmuje ponadto wydawanie magazynów i książek artystycznych, a także modę i projekty kuratorskie. Od 2005 roku jest wydawcą i redaktorem naczelnym DIK Fagazine. W 2009 roku otrzymał prestiżową nagrodę Paszport Polityki jako jeden z najbardziej obiecujących talentów artystycznych w Polsce. Prace Radziszewskiego wystawiane były na arenie międzynarodowej, w wielu miejscach, takich jak: Muzeum Narodowe, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa; Kunsthalle Wien; New Museum, Nowy Jork; Cobra Museum of Modern Art, Amsterdam; Muzeum Współczesne we Wrocławiu i Muzeum Sztuki w Łodzi. Projekty artysty były prezentowane na kilku międzynarodowych biennale, takich jak Performa 13 w Nowym Jorku, 7. Göteborg International Biennial for Contemporary Art, 4. Prague Biennale oraz 15. Biennale Sztuki Mediów WRO.