Według słowiańskiego znaczenia mundra znaczy mądra. Niegdyś mundrą nazywano każdą kobietę potrafiącą zmniejszyć bóle porodowe, rozluźnić szyjkę macicy, przyjąć poród, podwiązać i uciąć pępowinę, zająć się dzieckiem czy wspomóc karmienie. Takie kobiety były niemalże autorytetami, a także mistrzyniami ceremonii, która nie należała do najłatwiejszych, szczególnie dlatego, iż znajomość anatomii kobiecych narządów była niezwykle rzadkim zjawiskiem. W dzisiejszych czasach moglibyśmy nazwać ją "samodzielną specjalistką, nośnikiem kobiecej medycyny, ukutej z doświadczenia, ziołolecznictwa i obserwacji"*.

"Mundra" to rozmowy Sylwii Szwed z dziesięcioma położnymi - Marią Romanowską, Stefanią Hoch, Katarzyną Oleś, Teresą Tomczyk, Ireną Chołuj, Jolantą Szalą, Jolą Petersen, Józefą Mrugacz, Moniką Nowicką oraz Barbarą Baranowską. Owe kobiety dzieli niemal wszystko, a łączy płeć oraz zawód, jaki wykonują od lat. Każda z nich charakteryzuje się nieco innym podejściem do porodu, jak i fizjologiczno-emocjonalno-psychicznych spraw okołoporodowych, ale poznając wypowiedzi każdej z nich, łatwo można ujrzeć ich ogromne zaangażowanie oraz miłość do swojej pracy, która jest naprawdę ciężkim kawałkiem chleba. Podziwiam te kobiety, ponieważ pomimo swojego uwielbienia dla dzieci, nie podołałabym przyjmowaniu ich na świat, gdyż pewnie prędzej zemdlałabym i doznała urazu na całe życie, gdybym musiała obserwować każdą minutę porodu. Tym bardziej, że rola położnej jest niezwykle istotna oraz wyczerpująca zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Miło jest, kiedy poród przebiega bez komplikacji, ale niestety zdarzają się porody nieżywych noworodków, ogromne utraty krwi czy pęknięcia macicy, które wymagają już podjęcia poważnych kroków - nie każdy wytrzymałby taką presję.

"Teraz kobiety są nastawione na unikanie cierpienia. Chcą zasnąć, za pół godziny się obudzić i zobaczyć dzieciątko. Żeby jednak przedostało się na zewnątrz, muszą nastąpić nieodzowne procesy fizjologiczne. Boję się, że gdy kobiety przestaną rodzić naturalnie, dojdzie do jakichś genetycznych zmian w anatomii. To się odbije na kolejnych pokoleniach"**. [Stefania Hoch]

Wspaniałym zabiegiem okazało się zamieszczenie rozmów z położnymi pochodzącymi z różnych środowisk, a także będących na wszelkich etapach swojej pracy - tych początkujących, jak i mających za sobą tysiące porodów. Dzięki temu czytelnik ma okazję dowiedzieć się, jakie zmiany w położnictwie zaszły na przestrzeni wielu lat. Kilkadziesiąt lat temu poród był tematem wstydliwym, dlatego w zasadzie nie mówiono o nim wprost. Natomiast dzisiaj jest ON nawet tematem wielu toczących się debat i w zasadzie nikogo już nie dziwi szczere rozmawianie o bólu, możliwościach wyboru sposobu rodzenia czy szpitala, a nawet bezpłodności oraz in vitro. Niestety nadal często słyszy się o uprzedmiotowieniu rodzącej, fatalnym wyposażeniu porodówek, braku empatii personelu medycznego bądź upokorzeniu, jakie musi przeżyć rodząca mama. Takie sytuacje uświadamiają, iż w naszym kraju należy jeszcze wiele zmienić, aby kobiety miały pełen komfort, szczególnie jeśli nie rodzą w prywatnych klinikach, gdzie panuje wspaniała atmosfera oraz nieziemskie warunki tylko dlatego, iż zapłacono za to. Należy wprowadzić jeszcze mnóstwo ulepszeń, ale szpitale są na dobrej drodze, bo jeszcze kilkanaście lat temu można było tylko pomarzyć o znieczuleniu, wyborze miejsca oraz sposobu rodzenia, towarzystwie partnera podczas porodu czy odwiedzinach już w pierwszym dniu od urodzenia maleństwa.

Owa pozycja intrygowała mnie od dawna, więc kiedy tylko nadarzyła się okazja do jej przeczytania, nie zastanawiałam się ani chwili. Przyznam szczerze, że jest to pierwsza książka tak ściśle związana z porodem, jaką przyszło mi czytać, ale na pewno nie ostatnia, ponieważ od pewnego czasu bardzo mocno interesuję się ową tematyką. Podejrzewam jednak, że dzięki "Mundrze", a może właśnie przez nią, poprzeczka postawiona została niezwykle wysoko, więc ciężko mi będzie znaleźć lektury na podobnym bądź wyższym poziomie. Mamą jeszcze nie jestem, ale mam nadzieję, że to tylko kwestia miesięcy - nie ukrywam, że czytanie takich pozycji z jednej strony wzbudza przerażenie, uświadamiając, że poród to straszliwie ciężkie i bolesne przeżycie, ale z drugiej strony przedstawiane historie pokazują, iż tyle kobiet poradziło sobie z owym bólem, zatem dlaczego ja miałabym nie dać rady? Generalnie my, kobiety, jesteśmy niezwykle silnymi istotami, chociaż z pozoru często kruchymi i zbyt wrażliwymi, ale kiedy pojawia się taka konieczność - potrafimy sprężyć się i wydobyć ogromne pokłady siły, jakie kilkukrotnie mogłyby przewyższyć to, co reprezentują mężczyźni, bo przecież, jak śpiewał Eugeniusz Bodo - "słaba płeć, a jednak najsilniejsza; słaba płeć, a jednak najmocniejsza..."

* cytat ze str. 8

** cytat ze str. 61