O przedmiocie

Wojciech P o l a k , O Kreml i Smoleńszczyznę. Polityka Rzeczypospolitej
wobec Moskwy w latach 1607-1612, „Rocznik Towarzystwa Naukowego w Toruniu”
R. LXXXVII, zesz. 1, Toruń 1995, s. 370,
mapa.

Książka Wojciecha Polaka nie zmienia w radykalny sposób dotychczasowych ustaleń historyków,
ale wnosi wiele nowych faktów i spostrzeżeń do stosunków polsko-rosyjskich w latach 1607-1612. Autor przedstawił dokładnie motywy postępowania króla a także zweryfikował negatywny wizerunek króla nakreślony w wielu dotychczasowych pracach na ten temat. Wydaje się, że wysiłek badawczy Wojciecha Polaka wzbogacił w sposób istotny polską historiografię.

Na temat stosunków polsko-moskiewskich w latach 1607-1612 istnieje już dość obszerna
literatura. Można się zatem zastanowić, czy celowe było podjęcie na nowo tego tematu. W odczuciu
autora omawianej tu książki, wcześniejsze publikacje nie były wolne od błędów i niesłusznych oskarżeń
pod adresem króla Zygmunta III Wazy, nie uwzględniały też wszystkich zachowanych do tej
pory źródeł (s. 6-7). Wojciech P o l a k podjął się sprostowania tych błędów i obiektywnego przedstawienia
motywów postępowania króla Zygmunta III. Autor wykorzystał bogaty materiał źródłowy
ze zbiorów archiwalnych polskich, rosyjskich i szwedzkich. Szczególnie cenne okazały się listy
Jakuba Zadzika do Wawrzyńca Gembickiego, znajdujące się w Riksarkivet w Sztokholmie oraz listy
Jana Hrydzicza, pisarza ruskiego w kancelarii litewskiej, a od roku 1611 sekretarza królewskiego,
pisane głównie do kanclerza wielkiego litewskiego, Lwa Sapiehy, z kolekcji Skokloster Sämlingen.
Listy te nie były do tej pory w pełni wykorzystane przez historyków. Korespondencja Jana Hrydzicza
RECENZJE 557
zasługuje na szczególną uwagę między innymi z tego powodu, że jej autor uczestniczył bezpośrednio
w omawianych wydarzeniach. Ponadto jako pisarz w kancelarii litewskiej miał dostęp do różnych
materiałów państwowych, dotyczących polityki Rzeczypospolitej wobec Moskwy.
Autor przyjął jako początkową datę rozważań rok 1607. Wiąże się ona z osobą Dymitra II
Samozwańca i planami interwencji Rzeczypospolitej w osłabionym państwie moskiewskim w celu
odzyskania terenów utraconych przez Polskę w XVI wieku. Chociaż w roku 1607 Rzeczpospolita nie
podjęła decyzji o rozpoczęciu interwencji w Moskwie, to jednak magnaci polscy ją podjęli, a w
otoczeniu króla pojawiły się plany wykorzystania słabości państwa moskiewskiego w celu podporządkowania go sobie lub odzyskania Smoleńska i Smoleńszczyzny. Druga data— rok 1612 —
budzi pewne wątpliwości. O ile Kreml był w rękach Polaków do roku 1612, to sprawa odzyskania
i przyłączenia do Rzeczypospolitej Smoleńszczyzny nie została definitywnie rozstrzygnięta w tym roku. Wprawdzie Rzeczpospolita zdobyła tę ziemię, lecz nie zostało to potwierdzone traktatem politycznym z Moskwą. Nastąpiło to dopiero po wejściu w życie 3 stycznia 1619 postanowień rozejmu dywilińskiego. Czy można więc było ograniczyć zakres chronologiczny pracy tylko do roku
1612? Autor napisał na s. 11, że data ta oznaczała „kres, teoretycznego przynajmniej, uznawania
królewicza Władysława za cara w Państwie Moskiewskim”. Uzasadnienie to jest całkowicie słuszne, ponieważ wraz z wyborem przez sobór ziemski Michała Romanowa na cara Rosji, królewicz Władysław stracił szanse na objęcie tronu moskiewskiego. Późniejsza wyprawa królewicza z lat 1617/1618 nie miała już praktycznego znaczenia.

Stan Bardzo dobry
Autor Małgorzata Fedorowicz, Tomasz Kruszewski
Gatunek Historia
ISBN 83-85196-54-4
Okładka miękka
Rok wydania 2010
Tytuł O Kreml i Smoleńszczyznę. Polityka Rzeczypospolitej wobec Moskwy w latach 1607-1612
Zgłoś naruszenie zasad
Oferta: 6b8af062-e78d-4499-b40b-2bde42aab392

Podobne wyszukiwania

Historia Warszawa  
(5917)
Historia Przemyśl  
(427)
Historia Legionowo  
(321)
Historia Lublin  
(317)
Historia Kielce  
(271)
Historia Czaplinek  
(180)
Historia Mogilany  
(145)
Historia Gliwice  
(143)
Historia Puławy  
(117)
Historia Braniewo  
(116)
Historia Mazowsze  
(86)
Historia Sosnówka  
(75)
Historia Sosnowiec  
(74)
Historia Opole  
(70)
Historia Józefów  
(64)
Historia Brwinów  
(63)
Historia Ostrów Wielkopolski  
(59)
Historia Grodzisk Mazowiecki  
(55)
Historia Zamość  
(49)
Historia Kluczbork  
(49)
Historia Myślenice  
(49)
Historia Jelenia Góra  
(45)
Historia Śniadowo  
(44)
Historia Ełk  
(43)
Historia Kobyłka  
(43)
Historia Nowa Wola  
(42)
Historia Stargard  
(39)
Historia Elbląg  
(35)
Historia Głubczyce  
(33)
Historia Siemiatycze  
(31)
Historia Chełmno  
(30)
Historia Osięciny  
(30)
Historia Mikołów  
(30)
Historia Kostrzyn nad Odrą  
(28)
Historia Bochnia  
(26)
Historia Skierniewice  
(25)
Historia Mysłowice  
(25)
Historia Blizne Łaszczyńskiego  
(23)
Historia Jelcz-Laskowice  
(23)
Historia Wolbórz  
(22)
Historia Chudów  
(22)
Historia Opalenica  
(20)
Historia Zabrzeg  
(19)
Historia Szczecinek  
(18)
Historia Laryszów  
(17)
Historia Marianów  
(17)
Historia Brenno  
(16)
Historia Nowy Targ  
(16)
Historia Będzin  
(15)
Historia Siemianowice Śląskie  
(14)
Historia Trzemeśnia  
(13)
Historia Dąbrowa  
(13)
Historia Paszowice  
(13)
Historia Wągrowiec  
(13)
Historia Radogoszcz  
(13)
Historia Krapkowice  
(12)
Historia Bukowno  
(12)
Historia Jarosław  
(12)
Historia Chorzelów  
(12)
Historia Wadowice  
(12)
Historia Koło  
(11)
Historia Szczawnica  
(10)
Historia Myszków  
(10)
Historia Malcanów  
(9)
Historia Warszewice  
(9)
Historia Grzebienisko  
(9)
Historia Sieraków  
(9)
Historia Nowe Miasto nad Pilicą  
(8)
Historia Żywiec  
(8)
Historia Rosochate Kościelne  
(8)
Historia Chlewiska  
(8)
Historia Milicz  
(7)
Historia Osse  
(7)
Historia Bukowiec  
(7)
Historia Szyszyńskie Holendry  
(7)
Historia Orzoł  
(7)
Historia Brzozów  
(7)
Historia Jawiszowice  
(7)
Historia Cekcyn  
(6)
Historia Piasek  
(6)
Historia Jadów  
(6)
Historia Mstów  
(6)
Historia Borów  
(6)
Historia Grabówka  
(6)
Historia Tarnowo Podgórne  
(6)
Historia Zręcin  
(5)
Historia Golejewo  
(5)
Historia Janów Lubelski  
(5)
Historia Jaktorów  
(5)
Historia Bolechowice  
(5)
Historia Osielsko  
(5)
Historia Jabłonna  
(5)
Historia Jasne Pole  
(5)
Historia Bystra  
(5)
Historia Ząbkowice Śląskie  
(5)
Historia Dydnia  
(5)