Sztuka cięcia papieru (chiński: 剪紙; pinyin: jiǎnzhǐ) w Chinach może sięgać II wieku n.e., kiedy papier wynalazł Cai Lun, urzędnik dworski wschodniej dynastii Han.

Chińskie wycinanie papieru to ceniona tradycyjna sztuka chińska, której początki sięgają czasów, gdy wynaleziono papier. Cięcie papieru stało się popularne jako sposób ozdabiania drzwi i okien, gdy papier stał się bardziej dostępny. Te wyszukane projekty są tworzone za pomocą nożyczek lub noży graficznych i mogą zawierać różne kształty, takie jak symbole i zwierzęta. W miarę jak papier stał się bardziej przystępny cenowo, wycinanie papieru stało się jednym z najważniejszych rodzajów chińskiej sztuki ludowej. Później ta forma sztuki rozprzestrzeniła się na inne części świata, a różne regiony przyjęły własne style kulturowe. Ponieważ wycięcia są często używane do ozdabiania drzwi i okien, czasami określa się je mianem „kwiatów okiennych” (窗花; chuāng huā) lub „wycinanek okiennych”. Te dekoracje z wycinanego papieru są często przyklejane na zewnątrz okien, dzięki czemu światło z wnętrza prześwieca przez negatywową przestrzeń wycinanki. Zwykle dzieła sztuki są wykonane z czerwonego papieru, ponieważ w kulturze chińskiej czerwień kojarzy się ze świętem i szczęściem, ale używane są również inne kolory. Zwykle dzieła sztuki z papieru ciętego są używane na festiwalach, takich jak chiński Nowy Rok, wesela i porody, ponieważ dzieła sztuki z papieru ciętego są uważane za symbolizujące szczęście.

Chińska wycinanka wywodzi się z praktyki kultu zarówno przodków, jak i bogów, będącej tradycyjną częścią chińskiej kultury sięgającą mniej więcej dwóch tysiącleci. Według źródeł archeologicznych wycinanie papieru pochodzi z VI wieku p.n.e., choć niektórzy uważają, że jej historię można prześledzić już w okresie Walczących Królestw (około 3 roku p.n.e.), na długo przed wynalezieniem papieru. W tamtym czasie ludzie używali innych cienkich materiałów, takich jak liście, srebrna folia, jedwab, a nawet skóra, do rzeźbienia wzorów w negatywie. Później, kiedy wynaleziono papier, ludzie zdali sobie sprawę, że materiał ten można łatwo ciąć, przechowywać i wyrzucać, dlatego papier stał się głównym materiałem do tego typu dzieł sztuki.

Chociaż papier został oficjalnie wynaleziony za czasów dynastii Han, techniki cięcia i rzeźbienia cienkich materiałów, takich jak złota folia, jedwab i liście, zostały opracowane do dekoracji przed wynalezieniem papieru. W czasach dynastii Tang wycinanie papieru szybko się rozwinęło i stało się popularne w Chinach, które zazwyczaj łączyły wycinanie papieru z malowaniem w celu zilustrowania idei duchowych. Wycinanie papieru jako forma sztuki rozwinęło się w czasach dynastii Tang, gdzie uznano je nie tylko za rodzaj rękodzieła, ale także za rodzaj dzieła sztuki, ponieważ idee i koncepcje wyrażały się poprzez wzór wycięty w papierze.

W czasach dynastii Song wycinanie papieru w Chinach rozwinęło się w bardziej zaawansowaną technikę, a wyszkoleni rzemieślnicy tworzyli bardziej złożone dzieła sztuki. Technikę tę stosowano do ozdabiania ceramiki i wykonywania lalek-cieni. Poprzez rzeźbienie wzorów na zatłuszczonym kartonie i zeskrobywanie wzorów na tkaninie, powstała tkanina z niebieskim nadrukiem.

W czasach dynastii Ming i Qing wycinanie papieru osiągnęło szczyt rozwojowy. Wycinka ludowa rozprzestrzeniła się na szersze grono ludzi i wyrażała bogactwo ekspresji artystycznej. Wycinką papieru ozdabiano drzwi, okna i ściany, okazywano szczęście i świętowano. W czasach dynastii Ming i Qing wycinanie papieru stało się bardziej popularną chińską formą sztuki. Istnieje wiele zastosowań, w tym ozdoby z latarni i wachlarzy, wzory robótek ręcznych i kwiaty na okna. Rodzina cesarska również wykorzystywała wycinankę, a Zakazane Miasto zostało ozdobione wycinankami podczas ceremonii ślubnej cesarza. Jego nieustanny urok odzwierciedla kreatywność Chińczyków, a projekty wyrażają idee i wartości kulturowe.

W czasach dynastii Ming i Qing (1368–1912) artyzm ten przeżywał okres największego rozkwitu. Przez ponad tysiąc lat ludzie tworzyli dzieła sztuki wycinane z papieru w ramach spędzania wolnego czasu, tworząc różne rodzaje wycinania papieru i przekazując to tradycyjne rzemiosło swoim dzieciom, co spowodowało, że forma sztuki stała się coraz bardziej popularna. W rezultacie wycinanie papieru jest nadal praktykowane jako forma sztuki we współczesnych Chinach.

Jako materiał, papier łatwo pleśnieje i gnije. W południowo-wschodnich Chinach, gdzie w maju i czerwcu zwykle pada deszcz, powoduje to szczególnie szybkie pleśnienie i gnicie papieru; w rezultacie mieszkańcy południowego wschodu zazwyczaj nie zajmowali się sztuką wycinania papieru, co utrudniało znalezienie dzieł sztuki wycinanych z poprzedniego stulecia. Dla kontrastu, pogoda w północno-zachodnich Chinach jest zwykle sucha, co umożliwia znalezienie dzieł sztuki wycinanych z papieru wykonanych za czasów północnych dynastii w Turpan w prowincji Sinkiang.

Wycinanie papieru to jedna z najstarszych i najpopularniejszych sztuk ludowych w Chinach. Geograficznie można go podzielić na styl południowy i północny. Styl południowy, reprezentowany przez dzieła z Yangzhou w prowincji Jiangsu i Yueqing w prowincji Zhejiang, charakteryzuje się pomysłowymi i pięknymi projektami, wykwintnymi rzeźbami i ciekawymi kształtami. Styl północny, głównie z Yuxian i Fengning w prowincji Hebei, a najlepiej reprezentowany przez dzieła z północnego Shaanxi, charakteryzuje się przesadnymi kształtami, energią, żywymi przedstawieniami i różnorodnymi wzorami.

Prace z papieru ciętego przeznaczone na okna są zwykle wycinane w dowolny sposób, z wyjątkiem wzoru kwiatowego znajdującego się w rogu. Tematyka wycinanych dekoracji okiennych jest bardzo zróżnicowana, a najpopularniejsze z nich oparte są na opowieściach tradycyjnej chińskiej opery. Ponieważ dekoracje okienne z papieru wycinanego są najczęściej kupowane przez rolników, treść ich projektów zazwyczaj opisuje rolnictwo, przędzalnictwo, rybołówstwo i hodowlę drobiu.
Cięcie papieru stale ewoluuje i rozwinęło się poza Chinami, a artyści opracowują nowe techniki i materiały, aby utrzymać tę formę sztuki przy życiu.

Chińskie wycinanki są obecnie używane głównie do dekoracji. Wielu Chińczyków ozdabia swoje okna wycinankami z papieru, aby wyrazić entuzjazm na temat nowej pory roku lub nowego roku. Wycinki z papieru wykorzystuje się również w domach do ozdabiania ścian, drzwi, lamp i latarni i często są wręczane jako prezenty. Ponadto wycinki papieru przyklejane przy wejściach symbolizują szczęście. Ten tradycyjny zwyczaj odświętnie ozdabia domy i specjalne okazje. Prace wycinane z papieru są wykorzystywane przez młodych ludzi jako dekoracja ich zestawów i książek.

Wycinanie papieru było i jest najczęściej wykorzystywane jako dekoracja lub estetyczny sposób wyrażania ludzkich nadziei, wdzięczności i innych emocji. Żywe wzory przedstawiające wycinki papieru mają różne znaczenia. Niektórzy wyrażają życzenia żniw lub bogatego życia, ukazane poprzez obrazy złotych zbiorów, kwitnących zwierząt domowych i roślin, a także szczęścia, karpia przeskakującego przez smoczą bramę (tradycyjna chińska opowieść wskazująca na skok w kierunku lepszego życia), tchórze, lwy, kyliny (mityczne chińskie stworzenie), jadeitowe króliki (zwierzę zaczerpnięte z chińskiej legendy), granaty i piwonie. Wzory mogą również przedstawiać wdzięczność ludzi wobec życia, na przykład wycinki z papieru przedstawiające lalkę z dwoma skręconymi włosami po obu stronach głowy lub ryby pływające wśród kwiatów lotosu.