Podstawowy cel badawczy niniejszego opracowania zmierza do ustalenia prawidłowości życia społecznego, które pozwalają wyjaśnić fenomen pojawiania się różnych form opieki i pomocy (prawnej, organizacyjnej, religijnej, socjalnej, psychologicznej, pedagogicznej, informacyjnej i in.) skierowanych zarówno do migrantów indywidualnych, jak i do grup oraz całych zbiorowości. Problem relacji między sytuacją migranta w szeroko rozumianym kryzysie a reakcją społeczną (pomocową) różnych podmiotów/aktorów społecznych stał się impulsem do podjęcia poszukiwań badawczych prowadzonych w perspektywy socjologicznej, a ich ramy czasowe w sposób naturalny wyznaczyła historia migracji: od XIX-wiecznych wyjazdów ze wszystkich trzech zaborów, aż do współczesnych migracji po akcesji Polski do Unii Europejskiej.