Srebrny sygnet prof. Juliana Schramma z monogramem SJ.
Waga 6,00 gram. Wymiary zewnętrzne ok. 25 x 23 mm, wewnętrzne ok. 21,5 x 21 mm; szerokość ok. 11 – 3,5 mm.
Stan jak na załączonych ilustracjach.
Likwidacja kolekcji – zapraszam do obejrzenia pozostałych ofert.
Julian Schramm (1852 – 1926), chemik, profesor UJ. Ur. 5 stycznia w Lubaczowie, był synem Franciszka, farmaceuty, właściciela apteki, i Praksedy Kraus, unitki. Po nagłej śmierci ojca S. utrzymywał się od szesnastego roku życia z korepetycji, nie chcąc korzystać z pomocy matki. Po ukończeniu gimnazjum w Przemyślu studiował w l. 1870-6 na Uniwersytecie Lwowskim początkowo teologię, potem nauki matematyczno-przyrodnicze, głównie pod kierunkiem chemika Bronisława Radziszewskiego. W l. 1876-84 był nauczycielem tych nauk oraz języka niemieckiego w prywatnym gimnazjum niemieckim, potem w wyższej szkole realnej oraz III Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie. W r. 1882 doktoryzował się z chemii, a w r. 1884 habilitował z niej na Uniw. Lwow. na podstawie <em>Podręcznika analizy chemicznej jakościowej</em> (Lw. 1885, Wyd. 5, Kr. 1922), stosowanego powszechnie do r. 1939. W l. 1882-4 pracował na Uniw. Lwow. jako asystent chemii u B. Radziszewskiego, w l. 1884-91 jako docent chemii organicznej. W r. 1891 S. został powołany jako profesor nadzwycz. na nowo utworzoną katedrę chemii II (potem chemii organicznej) UJ, którą od podstaw zorganizował. W r. 1894 został profesorem zwycz.; w r. akad. 1903/4 był dziekanem Wydz. Filozoficznego UJ. W Krakowie wykładał chemię dla chemików, farmaceutów, lekarzy, rolników, a także jako pierwszy na uczelni – elementy fizyko-chemii. Należał do współtwórców Studium Rolniczego UJ. Walory ścisłego i rzeczowego myślenia łączył S. z darem jasnego i pięknego wykładu oraz zdolnościami pedagogicznymi. Działał w okresie wielkiego rozwoju chemii organicznej i jej się poświęcił, choć czynny był i na innych polach. Jeszcze w czasie pobytu we Lwowie natknął się przy badaniu wód Iwonicza na rad, ale prac w tej dziedzinie zaniechał ze względu na opinię Radziszewskiego. Wystąpił też wtedy z oryginalnymi hipotezami, m.in. o nieorganicznym pochodzeniu ropy naftowej i z koncepcją przestrzennego okresowego układu pierwiastków (zamiast ogólnie przyjętego (tabelarycznego). Z dorobku S-a do chemii organicznej zaliczyć należy pracę habilitacyjną, do nieorganicznej <em>O stanowisku talu w systematyce chemicznej i jego obecności w sylwinie i karnalicie kałuskim </em>(Rozpr. AU Wydz. Mat.- Przyr. VIII 1881) oraz analizy wód leczniczych Iwonicza, Szczawnicy i Kałusza; do chemii organicznej należą badania pochodnych halogenowych węglowodorów aromatycznych, fotochemicznych procesów otrzymywania tych związków, skrypt <em>Chemia organiczna</em> (Kr. 1893, Kr. 1906), prace o reakcji chlorowania i bromowania połączeń aromatycznych: <em>O działaniu bromu na węglowodory aromatyczne o jednym łańcuchu bocznym nasyconym</em> (Rozpr. AU Wydz. Mat. – Przyr. IX 1882), <em>O działaniu bromu na parabromotoluol </em>(tamże XIII 1886), <em>O połączeniu styrolu z kwasem solnym i bromowodorowym </em>(tamże XXVI 1893), <em>O wpływie światła na chemiczne podstawianie </em>(tamże XVI 1887, XXII 1892). Analizując reakcje fotochemiczne, S. wnikał głęboko w ich istotę. Uznał tylko światło pochłaniane przez brom za chemicznie czynne w procesie bromowania węglowodorów. W pracy <em>Spectraluntersuchungen über die Energie der Einwirkung vom Brom auf aromatische Kohlenwasserstoffe </em>(„Monatshefte für Chemie” 1887 t. 8) doszedł do wniosku, że pierwszorzędna reakcja chemiczna polega na podnieceniu drobiny bromu, co przyjęło się w nauce po r. 1910, w fotochemii zwyciężyła kwantowa teoria M. Plancka. W związku z tymi badaniami skonstruował w r. 1887 aparat do bromowania i chlorowania w słońcu, produkowany potem przez firmę M. Kaehler i O. Martini. Badał też działanie chlorku glinowego na związki aromatyczne, uściślając tzw. Reakcję Friedel-Craftsa, o czym pisał m.in. w pracach <em>O przestawieniach atomów w drobinach przy syntezach węglowodorów aromatycznych za pomocą chlorku glinowego </em>(„Kosmos” T. 13: 1888), oraz <em>O działaniu chlorku glinowego na chlorki i bromki rodników aromatycznych </em>(„Spraw. AU” 1893, odb. Kr. 1893). S. wiele prac publikował w „Berichte der Deutschen Chemischen Gesellschaft” w Berlinie, „Monatshefte für Chemie”, „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften” w Wiedniu, „Liebigs Annalen der Chemie” w Lipsku. W Krakowie stworzył silną szkołę chemiczną, z której wyszło wielu profesorów polskich uniwersytetów i politechnik, m.in. Ludwik Bruner, Ignacy Zakrzewski, Tadeusz Estreicher, Józef Zawadzki, Stanisław Tołłoczko, Wiktor Jakób, Antoni Gałecki, Antoni Korczyński, Stanisław Glixelli, Edward Bekier, Stanisław Niemczycki, nadto zasłużeni w przemyśle naftowym Zygmunt Łahociński i Zygmunt Bankiewicz, dla rolnictwa i balneologii – Kornel Radziewanowski. W l. 1900-10 był S. członkiem Komisji Historii oraz Bibliografii Nauk Matematycznych i Przyrodniczych AU, współdziałał w wydawanym przez nią „Katalogu literatury naukowej polskiej”. W r. 1910 S. przeszedł ze względu na stan zdrowia na wcześniejszą emeryturę i osiadł w majątku Olchowa, pow. Lesko, który był wianem jego żony. Poza jego prowadzeniem brał udział w pracy powiatowego koła C.K. Tow. Gospodarskiego we Lwowie, jako członek zarządu, oraz powiatowego Koła Rybackiego, którego był prezesem. Zamiłowany przyrodnik zgromadził duże zbiory entomologiczne; poza tym był utalentowanym pianistą i śpiewakiem. S. zmarł w Olchowie 30 III 1926 i pochowany został na własne życzenie koło przydrożnej kapliczki we własnym majątku, potem przeniesiony na założony przez syna Wiktora cmentarz katolicki w Tarnawie Górnej ? (faktycznie – w Olchowie). W małżeństwie z Józefą z Bugielów miał S. córki: Helenę i Romanę, zamężną Kłodzińską, żonę prokuratora, oraz syna Wiktora. „Polski Słownik Biograficzny”, tom XXXV, Warszawa – Kraków, 1994, s. 626-7.
<em>Stanisław Marian Brzozowski</em>
