Książka jest efektem pracy doktorskiej napisanej pod kierunkiem ks. prof. Jacka Nowaka SAC na UKSW w Warszawie przez młodego liturgistę ks. dr. Mateusza Pakułę ze Szczecina.

Za cel obrano przyjrzenie się tematowi kapłaństwa, który uwidacznia się we współczesnych tekstach mszalnych używanych podczas liturgii: Mszy Krzyżma oraz w święto Jezusa Chrystusa Najwyższego i Wiecznego Kapłana. Źródłem dla tej refleksji są zarówno teksty euchologijne oraz teksty biblijne tych dwóch formularzy mszalnych.

Wspomniane wcześniej celebracje nie były od początku obecne w przestrzeni liturgicznej Kościoła. Powstały od siebie w dość sporych odstępach czasu. Wielki Czwartek, w którym celebruje się Mszę Krzyżma należy niejako do dwóch porządków liturgicznych, bowiem Msza Krzyżma należy jeszcze do okresu Wielkiego Postu, ale sprawowana późnym popołudniem Wieczerza Pańska (I Nieszpory) otwiera już Triduum Sacrum.
We wstępie rozprawy przedstawia się w zarysie powstanie i historię kształtowania się Mszy Krzyżma oraz święta Jezusa Chrystusa Najwyższego i Wiecznego Kapłana.

Istotną nowością reformy liturgicznej w Mszy Krzyżma było wprowadzenie odnowienia przyrzeczeń kapłańskich. Inicjatywa tej sprawy była po stronie samego papieża Pawła VI. Idea ta, chociaż napotykała na niemały sprzeciw ze strony najbardziej tradycyjnych liturgistów, którzy nie chcieli tej nowości, ostatecznie jednak zyskała aprobatę oponentów uznając wyższość racji pastoralnych wystosowanych przez papieża.

Święto Jezusa Chrystusa Najwyższego i Wiecznego Kapłana, chociaż jest ono liturgicznie stosunkowo „młode”, to swoją dość owocną i żywotną obecność ma już w niektórych kalendarzach różnych instytutów życia religijnego oraz w innych krajach. Święto to wiąże się z osobą hiszpańskiego biskupa, który skierował prośbę do ówczesnego papieża Piusa XII o zatwierdzenie święta patronalnego dla 'Zgromadzenia Sióstr Oblatek Chrystusa Kapłana'. Prośba uzyskała aprobatę papieża dnia 25 czerwca 1952 roku. Dopiero papież Benedykt XVI wprowadził to święto dla całego Kościoła powszechnego, jako trwały owoc przebytego Roku Kapłańskiego.

Podstawową metodą podejmowaną w rozprawie jest metoda analityczno – syntetyczna. Dzięki analizie źródeł, tj.: tekstów euchologijnych oraz biblijnych, w oparciu o dostępne materiały, dokonano swego rodzaju systematyki problemowej. Posłużyła do tego metoda hermeneutyki tekstów euchologijnych. Zastosowano również metody krytyki tekstów, dzięki której uwidoczniły się pewne braki lub nieścisłości chociażby w tłumaczeniu tekstów mszalnych z języka łacińskiego na polski. Swoje zastosowanie w niniejszej pracy znalazła również metoda teologiczna, która ukazuje teologiczne znaczenie i przesłanie realnego udziału w kapłaństwie Chrystusa: wiernych i ordynowanych. Przyjęto również metodę porównawczą, aby wyodrębnić różnice zachodzące w kapłaństwie realizowanym w różnych stanach.

W celu zrealizowania założeń badawczych pracę podzielono na dwie główne części z trzema rozdziałami: cześć I – próba analizy oraz część II – próba syntezy.

Dysertację zapoczątkowuje rozdział pt.: Teksty biblijne, na którego składają się dwa paragrafy zawierające perykopy biblijne ujęte w prezentowanych dwóch celebracjach. Drugi rozdział przedstawia 'teksty euchologijne' wybranych mszy. Podzielony jest na cztery paragrafy, które przedstawiają konkretne oracje z formularzy mszalnych. Pierwszy paragraf prezentuje: kolekty. Drugi: modlitwy nad darami. Trzeci: modlitwy po komunii, a czwarty: prefację.

Rozdział trzeci przedkłada teksty procesyjne: antyfonę na wejście i antyfonę na komunię.

Część drugą rozprawy otwiera próba wyprowadzenia syntetycznych wniosków, które wynikają z przeprowadzonej analizy tekstów mszalnych. Teologiczna synteza kapłaństwa Chrystusa, wiernych i ordynowanych, będąca głównym filarem tejże rozprawy stanowi próbę udzielenia odpowiedzi na postawione pytania. Podzielona została podobnie jak pierwsza część, na trzy rozdziały: kapłaństwo Chrystusa, kapłaństwo powszechne i kapłaństwo służebne. Pozwalają one zaprezentować rezultat przeprowadzonej analizy; do jakich wniosków dochodzi się na drodze analizy tych tekstów.

Rozdział pierwszy porusza kwestię 'kapłaństwa Chrystusa' skupiając w sobie dwa kolejne podrozdziały, które z kolei podzielone zostaną na kolejne paragrafy. Analogiczna zasada zostanie zastosowana w kolejnych rozdziałach.

Rozdział drugi przywołuje prawdę o 'kapłaństwie powszechnym', które zapoczątkowuje chrzest w egzystencji każdego wierzącego.

Trzeci rozdział traktuje o 'kapłaństwie służebnym' będące w udziale ordynowanych. Prezentuje on główne elementy konstytutywne kapłaństwa, wynikające z analizowanych tekstów. Do opracowania całego tematu posłużyły również wypowiedzi Magisterium Kościoła, Ojców Kościoła, komentarze biblijne oraz szeroko pojęta literatura teologiczna.

Zakończenie rozprawy podsumowuje osiągnięte wyniki badań oraz udziela odpowiedzi na postawione pytania problemowe. Wskazuje na wzajemną współzależność kapłaństwa powszechnego i ministerialnego mających swoje źródło w jedynym kapłaństwie samego Chrystusa.