Pierwszy obiegowy talar króla Stanisława Augusta z jego charakterystycznym portretem. Potocznie nazywany ZBROJARZEM. Odmiana z kropkami po inicjałach F-S, kropką po dacie i brakiem kropki po COLONIEN. Dwa liście skierowane na literę „X” rozpoczynającą napis na rewersie.

Szacowany nakład: 6486 sztuka.

AWERS: Głowa króla w prawo. W otoku: STANISLAUS AUGUSTUS D G REX POL M D LITHU

REWERS: Pod koroną owalna czteropolowa tarcza herbowa z herbem Ciołek – Poniatowskich w środku. Całość w wieńcu z liści palmowych i dębowych ze wstęgą z napisem: PRO FIDE LEGE ET GREGE i z zawieszonym Orderem Orła Białego. Po bokach inicjały E-B W otoku: X EX MARCA PURA − COLONIEN 1766

Stara, pięknie zachowana patyna. Dobra prezencja - lepsza na żywo niż na zdjęciach. Na rewersie prawdopodobnie usunięte mocowanie - nieznaczny ślad.

Literatura: Dav-1618, Plage 379, ale nie wyróżnia tej odmiany, Kopicki 2456, ale nie wyróżnia tej odmiany, Parchimowicz (SAP) 32.a4.

ŻEBY WIDZIEĆ TRZEBA WIEDZIEĆ:

W ciagu dwóch pierwszych lat panowania Stanisława Augusta działały mennice miejskie w Gdańsku i w Toruniu (1765 i 1766) Miasta te zostały jednak zmuszone do ich zamknięcia. Król zamierzał bowiem wyjść z chaosu monetarnego pozostawionego po czasach saskich i wprowadzić nowy system pieniężny. Reforma weszła w życie w roku 1766. W obiegu pieniężnym Rzeczypospolitej znalazly się monety piękne i pelnowartościowe: dukaty, talary, złotówki, grosze oraz ich frakcje i wielokrotności. Fakt iż były to monety petnowartościowe spowodował ich ściąganie z rynku i przetapianie na monety pruskie niższej próby. Z tego powodu dwukrotnie poprawiano system monetarny, m. in. zmieniając stopę menniczą (1787 i 1794). W okresie panowania Stanistawa Augusta pracowały dwie mennice państwowe: krakowska i warszawska.

Mennica warszawska biła talary według trzech różnych ordynacji menniczych. System monetarny wprowadzony w roku 1766 ustalał produkcję 10 talarów z jednej grzywny kolońskiej czystego srebra (233,8123 g). Miały one wartość 8 zlotych. Ważyły 28,057 g zawieraly 23,381 g czystego kruszcu. Szybko okazało się, że monety emitowane przez mennicę warszawską zgodne z tym standardem są zbyt dobre. Były masowo ściągane z rynku i wywożone zagranicę, a nastepnie przebijane na znacznie gorsze pod względem zawartości srebra talary pruskie. Polskie władze mennicze zareagowały w roku 1787 obniżając standard talarów i półtalarów. Obecnie miały one ważyć 27,570 g (półtalary - 13,785 g) i zawierać 22,401 czystego srebro (półtalary - 1,200 g). Kierunek reformy byl właściwy. Głębokość zmian okazała się jednak niewystarczająca. Polskie talary nadal byly lepsze od pruskich. Opisany wyżej proceder ściągania ich z rynku i przetapiania na monetę gorszej próby wciąż był opłacalny. Ostatnia reforma została wprowadzona w okresie powstania kościuszkowskiego. Talary lat 1794 i 1795 miały już wartość 6 ztotych. Ważyły 24,148 g a zawierały 16,602 g czystego srebra. W systemie monetarnym z roku 1794 nie było już półtalarów. Zmiany okazały się własciwe. Ściąganie talarów z rynku i ich przebijanie przestało się opłacać. Reforma okazała się jednak spóźniona. W roku 1795 państwo polskie przestało istnieć.

Pod względem wartości artystycznych talary Stanisława Augusta należą do najpiękniejszych monet polskich. Ich projekty były przygotowywane i realizowane przez najwybitniejszych rytowników epoki stanisławowskiej. Od roku 1766 rytownikiem stempli w mennicy warszawskiej byt Jan Filip Holzhaeusser (zm. 1792)

Talary z 1766 roku miały dla króla Stanistawa Augusta znaczenie mocno prestiżowe, zależało mu bardzo, aby były to piękne, duże monety, które w pełni oddadzą powagę majestatu królewskiego. Zanim rozpoczęto ich produkcję, ogłoszono konkurs, w którym wzięli udział medalierzy z Berna (Morikofer) i Londynu (Pingo). Przesłali oni piękne projekty jednakże ze zbyt głębokim reliefem, który zdyskwalifikował ich prace, gdyż nie spełniałyby swojej obiegowej funkcji. W 1766 roku król zaakceptował awers z popiersiem króla w zbroi, gdzie występował z odkrytą glową w obfitej peruce bez korony. Dostojeństwa władcy dodawał Order Orła Białego umieszczony na ozdobnym łańcuchu.

WYPRZEDAŻ PRYWATNEJ KOLEKCJI